Bạn từng trải qua những năm tháng sinh viên với môn những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin hẳn bạn đã từng nghe tới thuật ngữ thặng dư là gì? Hơn nữa trên các bản tin về kinh tế cũng hay nhắc tới thặng dư. Vậy nên hiểu như thế nào về thặng dư? Bản chất của thặng dư là gì? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để có câu trả lời cho mình nhé.
Hiểu Thế Nào Về Thặng Dư?
Thặng dư được hiểu là khoản tiền chênh lệch giữa chi phí mà hàng hóa mang lại cho chủ sở hữu sau khi trừ đi số tiền đã chi để sản xuất hàng hóa. Công thức thể hiện giá trị thặng dư là T-H-T’. Cũng có nghĩa là lúc đầu nhà sản xuất có tiền sau đó mang tiền sản xuất ra hàng hóa. Tiếp đó mang hàng hóa đi bán và thu được lượng tiền lớn hơn số tiền bỏ ra lúc đầu.
Ví dụ sau đây sẽ giúp bạn dễ hiểu hơn về khái niệm trên:
Doanh nghiệp thuê 1 người về làm việc, bình thường một ngày người công nhân làm ra 1 triệu đồng, sang đến ngày thứ 2 công nhân làm được 1.200.000. Số tiền 200.000 dôi ra kia chính là giá trị thặng dư nếu như mức giá trị lao động 1 ngày vẫn được giữ nguyên.
Bản Chất Của Thặng Dư
Bản chất của thặng dư là người có tư liệu sản xuất bóc lột người không có tư liệu sản xuất. Quá trình bóc lột sức lao động nhằm tạo ra càng nhiều giá trị thặng dư càng tốt. Bởi vậy bản chất của giá trị thặng dư chính là mối quan hệ bóc lột giữa chủ với người làm thuê, bóc lột càng nhiều sẽ càng có nhiều giá trị thặng dư được tạo ra.
Cũng chính vì thế người ta có câu: những người giàu có thì cứ giàu mãi còn những người nghèo thì cứ mãi nghèo là bởi nguyên nhân trên.
Giá Trị Thặng Dư Siêu Ngạch Là Gì?
Giá trị thặng dư siêu ngạch được hiểu là giá trị thặng dư thu vào với giá trị thấp hơn giá trị xã hội nhưng được bán ra bằng với giá trị xã hội. Khi ấy sẽ thu được khoảng giá trị thặng dư cao gấp nhiều lần doanh nghiệp khác.
- Giá trị thặng dư siêu ngạch = Giá trị xã hội của hàng hóa – Giá trị cá biệt của hàng hóa.
Những Yếu Tố Ảnh Hưởng Tới Giá Trị Thặng Dư
Thực tế cho thấy có nhiều yếu tố tác động tới giá trị thặng dư, có thể kể tới một vào yếu tố điển hình là:
- Năng suất lao động: chính là số lượng sản phẩm mà người công nhân làm được trong cùng một khoảng thời gian nhất định.
- Thời gian lao động: chính là khoảng thời gian mà người công nhân dùng tạo ra mặt hàng nào đó.
- Cường độ lao động: ở đây chính là sự tiêu hao về trí tuệ, sức lực lao động, đầu óc, của con người.
- Ngoài ra có thể kể tới một số yếu tố khác ảnh hưởng tới giá trị thặng dư đó là: thiết bị, công nghệ sản xuất, trình độ, máy móc, chi phí ẩn.
Hiện nay các ông chủ thay vì tăng cường độ lao động chân tay như ngày xưa sẽ đầu tư thêm các trang thiết bị, máy móc hiện đại, chủ yếu làm việc bằng đầu óc, giảm gánh nặng cho chân tay. Có khi vậy năng suất lao động mới được nâng cao, giá trị sản phẩm được tạo ra lại càng cao hơn so với trước đây.
Phương Pháp Tạo Ra Giá Trị Thặng Dư
Để tạo ra giá trị thặng dư hiện nay có 2 phương pháp đó là phương pháp giá trị thặng dư tuyệt đối với tương đối.
Sản Xuất Giá Trị Thặng Dư Tuyệt Đối
Phương pháp này sẽ kéo dài thời gian lao động thặng dư của công nhân, khi năng suất lao động cũng như thời gian lao động không đổi.
Sản Xuất Giá Trị Thặng Dư Tương Đối
Thực chất chính là cách rút ngắn thời gian lao động tất yếu của người công nhân. Dựa vào việc hạ thấp giá trị sức lao động và tăng thời gian lao động thặng dư với điều kiện ngày làm việc, cường độ làm việc không đổi.
Kết Luận
Như vậy có thể thấy rằng giá trị thặng dư gì? Đây cũng là khái niệm cơ bản, hay nhất ở lĩnh vực kinh tế chính trị Mác- Lênin. Tại thời tư bản chủ nghĩa nếu như muốn tích lũy tài sản thì càng phải bóc lột sức lao động của công nhân. Cho tới ngày nay giá trị thặng dư không hề mất đi ngược lại chính là tiền để để các doanh nghiệp sản xuất mở rộng, tăng lên cả về lĩnh vực kinh doanh và quy mô sản xuất.
Thông tin bài viết được biên tập bởi: vaytiennhanhnhat.vn